Blokchain (Block Zinciri) Nedir?

Blockchain, basitçe ifade etmek gerekirse, bir veri defteridir (her ‘giriş’ ve ‘çıkış’ işlemini kaydeden bir muhasebe defteri düşünün). Defter dağıtıktır, yani aynı defterin birçok kopyası dünya çapındaki bilgisayarlarda mevcuttur. Ayrıca, blok zincirindeki herhangi bir bilgiyi değiştirmeye çalışan kötü niyetli aktörlerden korumak için güçlü kriptografi ile korunmaktadır.

Dijitalleşme, e-ticaret ve e-paranın günlük hayatımıza girmesi, fiziksel olmayan para birimi kavramını oldukça yaygın hale getirdi. 2000’lerin başından bu yana, dijital bir ödeme sistemi ve internete özgü dijital bir para birimi fikri çok cazip hale geldi.

Bu teknoloji nasıl doğdu?

1992 yılında W. Scott Stornetta ve Stuart Haber, zaman damgalı belgelerde değişiklik yapılmasını önlemek için kriptografi ile zincirlenmiş dijital veri blokları fikrini ortaya attı. 2008 yılına gelindiğinde, Satoshi Nakamoto adıyla bilinen anonim bir kişi, bir siberpunk posta listesi aracılığıyla bir grup önde gelen kriptograf ve matematikçiye yeni bir ödeme sistemi önerdi.

Bitcoin: Eşler arası elektronik ödeme sistemi adı verilen öneri, spam ile mücadelede kullanılan teknolojinin aynısı olan ‘iş ispatı’ mutabakat mekanizması aracılığıyla işleyen ve kriptografi ile doğrulanan çevrimiçi bir dağıtık deftere dayanıyordu. Teklifte blok zinciri teriminden bahsedilmiyordu; bu terim daha sonra Stornetta ve Haber’in teklifine atıfta bulunularak ortaya atıldı.

Bir blok zincirine yeni veriler nasıl eklenir?

Her bilgisayar (ya da düğüm) konsensüse dayalı bir mekanizma aracılığıyla verileri senkronize eder. Veriler eklendikten sonra, bir mutabakat olmadığı sürece blok zincirine eklenemez veya değiştirilemez.

Birçok blok zinciri veritabanı türü vardır. Başlıca türleri açık blok zincirleri ve kapalı ya da özel blok zincirleridir.

Açık blok zincirleri : Açık blok zincirleri izne tabi değildir: tamamen şeffaftırlar ve her işlem ağdaki herkes tarafından görülebilir. En önde gelen açık blok zinciri 2009 yılında Bitcoin kripto para birimi için geliştirilmiş olandır.

Açık bir blok zincirinin arkasındaki amaç, bir finans kurumu veya bir ödeme işlemcisi gibi her işlemde hakemlik yapan merkezi bir otoriteyi ortadan kaldırmak ve bireysel kullanıcıların işlemleri doğrudan (eşler arası) gerçekleştirmesine izin vermektir.

Özel veya kapalı blok zincirleri : Özel bir blockhain merkezi bir otorite tarafından kontrol edilir. Bir veya birkaç taraf kimin veri ekleyebileceğini kontrol edebilir ve kuralların belirlenmesinde rol alabilir. Bu modelin avantajı, girilen herhangi bir yanlış veriye tepki verme yeteneğidir. Bu nedenle güvenlik, kuralları değiştirebilen ve kötü niyetli kullanıcıları uzaklaştırabilen merkezi otoriteye emanet edilmiştir.

Blockchain (Blok zinciri) Hizmetleri

Blok zinciri endüstrisinin ortaya çıkmasıyla birlikte, büyük teknoloji geliştiricileri kullanıma hazır, dağıtılabilir blok zinciri çözümleri oluşturmak için devreye girdi. Blok zincirindeki işlemleri güvence altına almak için gereken büyük işlem gücü göz önüne alındığında, IBM, Microsoft ve diğerleri güvenli, hızlı ve ölçeklenebilir blok zincirleri sunmak için devasa bulut kapasitelerinin gücünü kullanabildiler.

Blok zinciri çoğunlukla nasıl kullanılıyor?

En çok öne çıkan kullanım şekli kripto para birimleri için bir platform olmasıdır. Bitcoin’in açık, izinsiz modele dayanan blok zinciri, büyük ölçekli dağıtımın gerçekten mümkün olduğunun kanıtıydı. Diğer kripto para birimleri, çevrimiçi para birimleri çıkarmak ve izlemek için açık ve kapalı blok zincirleri kullanmaya başladı.

Blokchain (Blok Zinciri) tedarik zincirlerinde de yaygın olarak kullanılmaktadır. Dünyanın önde gelen perakendecileri ve distribütörleri küresel tedarik zincirlerinin yanı sıra ticari malları da takip edebiliyor ve bu da sektörün etiketleme süreçleri gibi verileri çapraz kontrol etmesine yardımcı oluyor. Gıda endüstrisinden uçak parçaları endüstrisine kadar, blok zinciri maliyetleri düşürmek ve üretim ve tedarik zincirleri boyunca güven sağlamak için güçlü bir araç olduğunu kanıtlıyor.

Blokchain (Blok Zinciri) teknolojisi aynı zamanda kamuya açık bilgilerin depolanması ve korunması için de kullanılıyor. Örnekler arasında tapu kayıtları, kişisel belgelerin düzenlenmesi ve çevrimiçi doğrulama yöntemleri yer almaktadır.

Blokchain (Blok Zinciri) tabanlı dijital kimlikler, veri yönetimine merkezi olmayan bir yaklaşım getirebilir ve kullanıcıları kişisel verilerinin internette nasıl ve hangilerinin paylaşılabileceğini seçme konusunda güçlendirebilir. Teknoloji şirketleri dağıtılabilir çözümler üretmektedir: Microsoft’un Merkezi Olmayan Tanımlayıcılar için açık standartlar getirmek üzere W3C konsorsiyumu ile yaptığı ortaklık ve IBM’in kendi dijital kimlik çözümü bunlara dahildir.